Την έννοια του ανταγωνισμού την συναντάς παντού γύρω σου. Σου προσφέρει είτε χαρά στην περίπτωση της νίκης, είτε θυμό στην περίπτωση της ήττας. Στην κοινωνία μας, πλέον, απαιτείται να γίνεσαι συνεχώς ανταγωνιστικός αν θες να σηκώσεις το τρόπαιο της επιτυχίας, να αναπτύξεις νέες δεξιότητες ή αν θες να λάβεις τον τίτλο του ποιοτικού παίκτη. Όπως πολλές φορές αναφέραμε, τα πράγματα στην ζωή παίρνουν αρνητική ή θετική τροπή αναλόγως με την αξία που θα δώσεις σε αυτά. Έτσι και στην περίπτωση του ανταγωνισμού υπάρχει η θετική του πλευρά, καθώς μπορεί να σου δώσει την δυναμική και τα εφόδια που θα σε ευνοήσουν να αντιμετωπίσεις τα προβλήματα που τυχόν  βρεθούν στον διάβα σου.

Είναι υπέροχο να αναφερθεί ότι οι αρχαίοι Έλληνες αντιλαμβανόντουσαν τον ανταγωνισμό ως μια ευκαιρία εξέλιξης, ενώ ενθαρρύνανε την αριστεία του και όποιος τον κατείχε αποτελούσε ,για αυτόν, αρετή.

Ο ανταγωνισμός

Σύμφωνα με το λεξικό του Cambridge ο σύγχρονος ανταγωνισμός ορίζεται ως «μια κατάσταση όπου κάποιος προσπαθεί να νικήσει και να γίνει επιτυχημένος». Ως γενικός ορισμός αυτός μπορεί να επεκταθεί στο κάθε τι στην ζωή που προσπαθούμε να κάνουμε, είτε ανταγωνιζόμαστε τον ίδιο μας τον εαυτό είτε κάποιον άλλο. Το κλειδί ,σε κάθε περίπτωση, είναι να τον βλέπεις θετικά, δηλαδή να αναπτύσσεις υγιείς ανταγωνιστικές συνήθειες.

Πως θα μπορούσες να γίνεις ανταγωνιστικός; 

Εντόπισε τον ανταγωνισμό όπου και αν υπάρχει: Εάν περιβάλλεσαι από ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζεσαι και είναι ,πιθανόν, καλύτεροι από εσένα, εντόπισε τα σημεία όπου εσύ υστερείς και ανέπτυξέ τα με τον δικό σου τρόπο.

Βρες ποια είναι τα αδύναμα σου σημεία. Εάν αυτό είναι ένα κενό γνώσης, κάλυψέ το με μελέτη. Εάν αυτό είναι μια δεξιότητα, μάθε από τον καλύτερο πώς την κάνει και αντέγραψέ την. Αν είναι κάτι παραπάνω από αυτά, βρες έναν τρόπο να γίνεις καλύτερος. Να θυμάσαι ,όμως, να μην πιέζεις τον εαυτό σου να γίνεις Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, αλλά να επιδιώκεις να γίνεις καλύτερος από ό,τι ήσουν πριν.

Θέσε καθαρούς στόχους: Καθόρισε σαφείς και ρεαλιστικούς στόχους που θες να πέτυχεις. Δίνοντας στον εαυτό σου μικρούς και συγκεκριμένους στόχους  μπορεί να σε ενθαρρύνεις να κάνεις νέα πράγματα που δεν είχες φανταστεί. Όταν ο καθένας μας έχει έναν στόχο στον οποίο θέλει να επικεντρωθεί, μπορεί να ξεπεράσει την ζώνη ασφάλειάς του και να διευρύνει τα όριά της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το μυαλό μας να δει τις νέες οπτικές κάποιων καταστάσεων που ,αρχικά, αντιλαμβανόμασταν λάθος.

Να είσαι αντικειμενικός με τον εαυτό σου: Να αναγνωρίζεις τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν από τον ανταγωνισμό. Να συνειδητοποιήσεις ότι τα προβλήματα αυτά μπορεί να επηρεάσουν την πορεία σου καθώς και την εξέλιξή σου. Επίσης, πρέπει να αναγνωρίσεις ότι ,όταν έχεις σταματήσει να εξελίσσεσαι , είναι θεμιτό  να βρεις έναν τρόπο για να ξεκολλήσεις από την στασιμότητα αυτή. Τέλος, πρέπει να έχεις κατά νου ότι οι γύρω σου  μπορεί να φθονούν την εξέλιξή σου αυτή και να θελήσουν να σταματήσουν την άνοδό σου. Μην τους αφήσεις, όμως. Αυτός που μπορεί να σε σταματήσει είναι μόνο ο εαυτός σου.

Βάλε το στοιχείο της χαράς ανάμεσα σε εσένα και τον ανταγωνισμό: Το καρύκευμα της χαράς δίνει την πιο ωραία γεύση σε όποιο φαγητό και να μπαίνει, ακόμα και σε αυτό του ανταγωνισμού. Η προώθηση των ήπιων χαρακτηριστικών του ανταγωνισμού μπορεί να βοηθήσει τον καθένα μας να αισθάνεται άνετα και να έχει αυτοπεποίθηση για τον  εαυτό του. Ειδικά αυτό συμβαίνει όταν κάποιος προσπαθεί να δώσει τον καλύτερό του εαυτό ως μέλος μια ομάδας που προσπαθεί να πέτυχει τους στόχους της.

Παρακολουθήστε την πορεία με μετρήσεις (που ήσουνα και που είσαι): Πάντα να κοιτάς πίσω και να βλέπεις το που ήσουνα και που είσαι τώρα.  Ο δρόμος προς την κορυφή είναι φτιαγμένος από μικρά σκαλιά. Για να κάνεις το επόμενο βήμα πρέπει να δεις το σκαλί που είσαι τώρα καθώς και το επόμενο. Αξιολόγησε και υπολόγισε σωστά το επόμενο βήμα χωρίς να κάνεις βιαστικές κινήσεις.

Λάβε ανατροφοδότηση από έμπιστα μέλη της ομάδας. Αν είσαι ικανοποιημένος από αυτή, τότε συνέχισε την σκληρή δουλειά της βελτίωσης. Αυτό μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην ομάδα σου και να γίνεις ο μοχλός της παρακίνησης ώστε τα υπόλοιπα μέλη να δώσουνε τον καλύτερό τους εαυτό.

Ανταγωνισμός σε ομαδικό επίπεδο

Οι ομάδες λειτουργούν καλυτέρα όταν υπάρχει αγνή συνεργασία ανάμεσα στα μέλη τους. Μερικά από τα μέλη μπορεί να ξεχωρίζουν διότι ,απλά, είναι πιο ταλαντούχα από κάποια αλλά ή κάποια άλλα δουλεύουν πιο σκληρά. Σε μερικές περιπτώσεις ,όταν κάποια μέλη συνεργάζονται μεταξύ τους, έχουν την τάση να θέλουν να γίνουνε καλύτεροι και ,έτσι, σε αυτό το πλαίσιο  δημιουργείται ο συναγωνισμός. Ο συναγωνισμός υπάρχει ανάμεσα στα μέλη της ομάδας και θεμελιώνεται χωρίς διαμάχες και συγκρούσεις, ενώ είναι απαραίτητος καθώς προάγει τον υγιή ανταγωνισμό.

Ο ανταγωνισμός υπάρχει σε μια ομάδα όταν στα μέλη της γίνονται ενέργειες όπως:

Δίνονται κίνητρα αντί για τιμωρίες: Όταν σε μια ομάδα δίνεται ένα κίνητρο ,είτε αυτό είναι υλικό είτε είναι άλλης κατηγορίας, τότε τα μέλη της ομάδας έχουνε την τάση να αυξάνουν την απόδοσή τους και να γίνονται πιο ανταγωνιστικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να βελτιώνεται και η συνολική απόδοση της ομάδας. Να αποφεύγεις να τιμωρείς άτομα που κατέχουν χαμηλότερες επιδόσεις, καθώς αυτό μπορεί να τους αποθαρρύνει από την συμμετοχή τους σε άλλες δραστηριότητες της ομάδας. Επίσης, στο μέλλον, αυτά μπορεί να μην αναδείξουν τα δυνατά σημεία του εαυτού τους που μπορεί να έχει ανάγκη η ομάδα εκείνη την χρονική περίοδο. Αντίθετα, προσπάθησε να παρέχεις καθοδήγηση για το πώς μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες να κερδίσουν κάποιον έπαινο στο μέλλον.

Παρέχονται συνεχώς εργαλεία στα μέλη ώστε να επιτύχουνε: Να παρέχεις εκπαίδευση και να μοιράζεις πόρους, γνώσεις και δεξιότητες για να βοηθήσεις την ομάδα σου να επιτύχει τους στόχους της. Μοιραστείτε μεταξύ σας τεχνικές για τη διόρθωση των αστοχιών και ενθαρρύνετε τα μέλη σας να καθοδηγούν το ένα το άλλο ώστε να προωθήσετε την  ανάπτυξη. Αφιέρωσε επιπλέον χρόνο σε άτομα που σας έχουνε ανάγκη, ώστε να βελτιώσουν τα ατομικά τους χαρακτηριστικά και να γίνουνε πιο ανταγωνιστικά μέσα στην ομάδα. Καλλιεργείτε ,στην ομάδα, μια κουλτούρα ανταλλαγής γνώσεων και συμβουλών ώστε να γίνεται πρόληψη πιθανών αστοχιών στο μέλλον.

Διαγωνιστείτε ως ομάδα: Ένας πολύ καλός τρόπος για να προωθήσεις τον υγιή ανταγωνισμό είναι να ανταγωνίζεστε ως ομάδα για έναν κοινό στόχο. Μπορείς να το κάνεις αυτό χωρίζοντας την ομάδα σου σε μικρότερες ομάδες και προσπαθώντας να ξεπεράσετε τις επιδόσεις της άλλης ομάδας. Να εξετάσεις το ενδεχόμενο να θέσετε ,ως ομάδα, έναν φιλόδοξο στόχο για να πετύχετε , ώστε όλοι να μπορούν να συνεισφέρουν, να συνεργαστούν και να δουν πώς οι ατομικές τους προσπάθειες επηρεάζουν την ομάδα. Αυτό σας επιτρέπει να βελτιώσετε την ομαδική συνεργασία, να μοιραστείτε δεξιότητες και να αναπτύξετε ένα δίκτυο υποστήριξης, ενώ εξακολουθείτε να απολαμβάνετε τα οφέλη της αντιπαλότητας.

Ενθαρρύνετε την αναγνώριση και τον έπαινο από ομότιμους: Ένας τρόπος για να ενθαρρύνεις τον υγιή ανταγωνισμό είναι να ενθαρρύνεις την ομάδα να αναγνωρίζει και να εκτιμά τα άλλα μέλη της ομάδας. Μπορείς να ζητήσεις από την ομάδα να στείλει γραπτώς τους επαίνους ανάμεσα στα μέλη της, ώστε αυτά να δείξουν την εκτίμησή τους. Αυτό είναι σαν να εκτιμάς δημόσια κάποιον για τη σκληρή δουλειά του.

Ο υγιής ανταγωνισμός είναι καλός, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε ομαδικό, γιατί αυτός αυξάνει την παραγωγικότητα, αλλά είναι σημαντικό να το κάνουμε σωστά, χωρίς άγχος και στρες. Αν κάποιος τον δει σαν μια ευκαιρία να εξελιχθεί και όχι ως ευκαιρία να στερήσει από τον άλλο την άνοδο, τότε θα συναντήσει μπροστά του την κορυφή.

Ο υγιής ανταγωνισμός προσφέρει πολλές ευκαιρίες για να καινοτομήσουμε, ενώ ,συνήθως, η καινοτομία προέρχεται από ομάδες που συνεργάζονται και μοιράζονται νέες ιδέες ή γνώσεις. Έτσι, ο υγιής ανταγωνισμός δεν αποτελεί αρνητικό χαρακτηριστικό, αλλά αποτελεί αρετή για κάποιον που θέλει ,απλά, να γίνει καλύτερος.

Πηγές:

indeed.com

forbes.com