Κολυμπώντας σε αχαρτογράφητα νερά
Share This Article
Το νέο ξεκίνημα συνδέεται, πολλές φορές, με το αίσθημα του άγχους, ακόμα και αν αφορά σε μία φαινομενικά θετική νέα αρχή. Η αλλαγή συνεπάγεται μετακίνηση από ένα καθεστώς ρουτίνας και ασφάλειας σε μια ζώνη αγνώστου και αυτό γεννά αυτόματα ένα βαθμό φόβου.
Το άγχος και ο φόβος μπροστά στο καινούριο είναι απόλυτα φυσιολογικό, αρκεί να μην μας αποτρέπει πάντα από το να δοκιμάζουμε καινούρια πράγματα. Η ζωή είναι συνυφασμένη με την εξέλιξη, με την αλλαγή, αλλά , παρόλα αυτά, ο άνθρωπος είναι ένα ζώο που νιώθει καλά μέσα από την συνήθεια και την οικειότητα. Αν το σκεφτούμε καλά, το άγνωστο καραδοκεί στην γωνία κάθε λεπτού της καθημερινότητάς μας και μπορεί να αφορά ποιόν θα συναντήσουμε στον δρόμο, στο αν θα χαλάσει το αυτοκίνητο ή το κινητό μας, ή ακόμα και στο αν θα προχωρήσει μια ανθρώπινη σχέση.
Έχουμε την τάση να προτιμάμε το γνωστό από το άγνωστο γιατί έχουμε την ψευδαίσθηση ότι ασκούμε κάποιο είδος ελέγχου πάνω του και γιατί πιστεύουμε ότι μέσω αυτού έχουμε καταφέρει να επιβιώσουμε. Ο S. Freud, στο βιβλίο του για το «ανοίκειο», καταλήγει στο συμπέρασμα ότι κάτι είναι τρομακτικό επειδή δεν είναι γνωστό ή οικείο. Συνεχίζει εξηγώντας ότι κάθε τι νέο δεν είναι απαραίτητα τρομακτικό, αλλά πρέπει να υπάρχει κάποιο στοιχείο που το καθιστά ανοίκειο.
Ο φόβος αυτός είναι συχνά συνυφασμένος με την απώλεια ελέγχου και την ανάγκη του ανθρώπου να τον διατηρεί. Οι άνθρωποι προσπαθούν να διατηρήσουν τον έλεγχο της κατάστασης και συχνά, για να το πετύχουν, προκαθορίζουν αυθαίρετα ότι κάτι θα πάει στραβά, ώστε να αποφύγουν τον γενικότερο κίνδυνο και ως εκ τούτου να διατηρήσουν τον έλεγχο. Πίσω από τον φόβο της αλλαγής κρύβεται συχνά ο φόβος της αποτυχίας ενός νέου ξεκινήματος, ο οποίος μπορεί να είναι επακόλουθο παλαιότερης αποτυχίας, καθώς ή αίσθηση ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση διογκώνει την εικόνα του ρίσκου.
Στο δίλλημα «μένω ή αλλάζω», η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων θα απαντήσουν το πρώτο. Όταν επιλέγουμε να ζήσουμε με τον φόβο για το άγνωστο, οι επιλογές και οι αποφάσεις που παίρνουμε δε μας εξελίσσουν.
Πώς, όμως , μπορούμε να προσεγγίσουμε εποικοδομητικά τον φόβο μπροστά στο άγνωστο;
Η θεραπευτική προσέγγιση του φόβου-άγχους μπροστά στο άγνωστο, στο καινούριο και το αβέβαιο καλείται να διερευνήσει και ίσως να αμφισβητήσει την ανάγκη του ατόμου για έλεγχο και βεβαιότητα. Τα άτομα καλούνται να μάθουν ότι το απρόβλεπτο είναι διαχειρίσιμο, κυρίως βιώνοντάς το. Όσο πιο συχνά έρθουμε σε επαφή με ό,τι μας φοβίζει, τόσο πιο εύκολα αποδομείται ο φόβος μας.
Επίσης, η εξάσκηση σε τακτικές για την διαχείριση των συναισθημάτων μας, ώστε να μην γινόμαστε έρμαια αυτών, μπορεί να αποτελέσει ιδιαίτερα βοηθητικό παράγοντα.
Γενικά, η συνειδητοποίηση το δικαιούμαστε να φοβόμαστε και ότι απλά καλούμαστε να διαχειριστούμε το φόβο μας είναι ίσως το πιο σημαντικό κλειδί στην θεραπεία. Το να αισθανόμαστε ντροπή για τα συναισθήματά μας με αποτέλεσμα να τα αποσωπούμε ή να τα κρύβουμε όχι απλά δεν βοηθά στην μείωσή τους, αλλά τα διογκώνει με τον μηχανισμό των καταπιεσμένων συναισθημάτων.
Εν τέλει, αυτό που πρέπει να κρατήσουμε στο μυαλό μας και να προσπαθήσουμε να το κάνουμε κτήμα μας είναι ότι όντως δεν γνωρίζουμε το νέο εάν θα είναι καλύτερο, αλλά ο μόνος τρόπος για να το μάθουμε και να το διαπιστώσουμε είναι να πάμε προς τα εκεί, παρά το όποιο καρδιοχτύπι φόβου. Εξάλλου να θυμάστε ότι η αλλαγή είναι μέρος του βιβλίου της ζωής και ότι προσπαθώντας να την αποφύγουμε μπορεί να χάσουμε τις καλύτερες μελλοντικές σελίδες του βιβλίου της ζωής μας.
Πηγές: